Η Σοφία διάβασε τους Ονειροψιθυριστές του Σάββα Γρηγοριάδη

Το συγκεκριμένο βιβλίο το είχα πάρει πριν πολλά χρόνια, ένα από τα καλοκαίρια που πέρασα στη Θάσο. Ήταν ένα βράδυ του Ιουλίου αν θυμάμαι καλά και περπατούσα με έναν φίλο στον πεζόδρομο του Λιμένα. 

  Για όσους δε γνωρίζουν στον πεζόδρομο βρίσκονται τα περισσότερα τουριστικά καταστήματα και κάποια εστιατόρια/ταβέρνες. Ανάμεσα στα κλασσικά μαγαζάκια που αναστέναζαν από την πολυκοσμία είχε στηθεί ένα υπαίθριο βιβλιοπωλείο, αν θυμαμαι καλά ήταν αποκλειστικά βιβλία των Εκδόσεων Λιβάνι. Ως γνωστή βιβλιοφάγος κοντοστάθηκα (αν και ο φίλος Ιάσονας δε θα το χαρακτήριζε έτσι, νομίζω πως αντιλαμβάνεστε τι εννοώ) και άρχισα να εξερευνώ τους τίτλους των βιβλίων. Οι Ονειροψιθυριστές του Σάββα Γρηγοριάδη ήταν η τελική επιλογή μου. 

  Η αλήθεια είναι πως εντός λίγων ημερών το είχα διαβάσει. Βέβαια έγραψα την άποψή μου σχετικά με το μυθιστόρημα χρόνια αργότερα και αφού ήδη το είχα διαβάσει αρκετές φορές. Αρχικά η κριτική μου είχε δημοσιευθει σε ένα φιλικό Blog μερικών υπέροχων ανθρώπων με τίτλο Θεματοφύλακες Βιβλίων. Όποιος θα ήθελε να δει την αρχική δημοσίευση μπορεί να πατήσει εδώ.

Τι λέτε; Μήπως ήρθε η ώρα να μπούμε στο ψητό; 

Πρώτα όμως ας διαβάσουμε την περίληψη...

Περίληψη

«Το όνειρο είναι η άλλη όψη του εαυτού μας, αυτό που θα θέλαμε να είμαστε. Η πραγματικότητα όμως καθορίζεται από αυτό που είμαστε αληθινά. Το όνειρο υπάρχει για να διασώζει την πραγματικότητα. Η πραγματικότητα υπάρχει για να ενισχύει το όνειρο».

Στο ενδιάμεσο του πραγματικού κόσμου και του κόσμου των ονείρων παίζεται το αιώνιο παιχνίδι της κυριαρχίας. Κάποια χαρισματικά πλάσματα που ζουν στο μεταίχμιο των δύο κόσμων, οι Ονειροψιθυριστές, έχουν την ικανότητα να εισδύουν στον ύπνο των ανθρώπων και να καθορίζουν τα όνειρά τους και τις αναμνήσεις τους ακόμα, ασκώντας πάνω τους εξουσία ζωής και θανάτου. Η ανεξέλεγκτη επιρροή τους πάνω στους ανθρώπους τούς οδηγεί σε διάσπαση. Από τη μία μεριά βρίσκονται οι Φύλακες, που ταυτίζονται με την Ομάδα Έψιλον: υπερασπιστές των δελφικών αξιών της δικαιοσύνης, της δημοκρατίας, της ισότητας και της αρμονικής συνύπαρξης με τη φύση. Αντίπαλοί τους είναι οι Θεραπευτές, εκπρόσωποι της «νέας τάξης πραγμάτων», οι οποίοι οραματίζονται έναν κόσμο χρησιμοθηρικό, έναν κόσμο στον οποίο αποθεώνεται η ύλη…

Προσωπική άποψη ή αλλιώς κριτική...

Το συγκεκριμένο μόνο από τον τίτλο θα μπορούσαμε να το κατατάξουμε στα μυθιστορήματα φαντασίας. Όμως αν το διαβάσει κανείς θα δει πως ξεφεύγει από τις κοινές ιστορίες φαντασίας και κλείνει προς την εσωτερική σκέψη. Καθώς ο πρωταγωνιστής ανοίγεται στον συγγραφέα σαν να εξομολογείται τα πάθη της ζωής του. Αυτός θα έλεγα πως είναι ένας αρκετά πρωτότυπος τρόπος αφήγησης, αφού μας τοποθετεί τα ταυτόχρονα σε τρεις θέσεις. Η πρώτη είναι αυτή του αναγνώστη, η δεύτερη εκείνου που στέκεται εμπρός του πρωταγωνιστή, δηλαδή του ακροατή και τέλος εκείνου που βιώνει όλα αυτά.

Δε θα έλεγα πως σαν μυθιστόρημα είναι βαρύ στην ανάγνωση. Ο λόγος του Γρηγοριάδη είναι καθαρός και στρωτός. Δίνει έμφαση στις λεπτομέρειες και στο περιβάλλον στο οποίο διαδραματίζεται η ιστορία. Χρησιμοποιεί κάποια ιστορικά στοιχεία τα οποία όμως δε θα μπορούσαν να θεωρηθούν απόλυτα αληθή, καθότι στηρίζονται κυρίως σε μύθους και θρύλους.

Εξαιρώντας βέβαια όλα αυτά και δίνοντας μεγαλύτερη σημασία στο νόημα και στα συναισθήματα που προκαλεί σαν ιστορία. Αρχικά θα έλεγα πως νιώθουμε μια νοσταλγία για τα παιδικά μας χρόνια, αφού η ιστορία ξεκινά από τότε που ο πρωταγωνιστής μας ήταν στο δημοτικό. Μιλά με θαυμασμό για την προσωπικότητα του καλύτερου του φίλου και για τον τρόπο με τον οποίο χειριζόταν τους ανθρώπους. Ακόμη αναφέρει με τρυφερότητα τη θηλυκή παρουσία της παρέας τους. Παρουσιάζει την αίσθηση της χαμηλής αυτοεκτίμησης και της καταθλιπτικής ρουτίνας του και πως αυτή η θηλυκή παρουσία κατάφερε να το αλλάξει αυτό. Ανοίγοντας και δίνοντας προσοχή σε ένα τέτοιο βιβλίο αισθάνεσαι την ακατανίκητη ανάγκη για ενότητα και αδελφοσύνη μεταξύ φίλων. Ακόμη βλέπεις και νιώθεις τις τύψεις και το φόβο της απώλειας και πάνω από όλα το φόβο των ίδιων των συναισθημάτων του ανθρώπου.

Από τα πιο συγκινητικά σημεία του συγκεκριμένου μυθιστορήματος με σιγουριά μπορώ να πω πως αυτό είναι το τέλος. Εκεί που ο πρωταγωνιστής μας εξαναγκάζεται να συνεχίσει με μόνο σύντροφό τη μοναξιά του και τις αναμνήσεις μιας άλλης ζωής. Τη στιγμή εκείνη που αποφασίζουμε πως ο θάνατος είναι προτιμότερος από ότι μια ζωή μέσα στην παράνοια. Φανερά βάναυσο, αλλά κανείς δε θα μπορούσε να μη δει τη θυσία και τη δύναμη που δείχνουν οι αποφάσεις του πρωταγωνιστή.

Ως επίλογο σωστό θα ήταν σωστό να τοποθετήσω του λόγους για τους οποίος θα πρότεινα σε κάποιον να διαβάσει το συγκεκριμένο βιβλίο. Αντί αυτού σας προκαλώ να αφήσετε τον εαυτό σας να χαθεί μέσα στην ιστορία ενός άτυχου ονειροψιθυριστή.